ტერმინოლოგია » ა
ა ბ გ დ ე ვ ზ თ ი კ ლ მ ნ ო პ ჟ რ ს ტ უ ფ ქ ღ ყ შ ჩ ც ძ წ ჭ ხ ჯ ჰ
აბერაცია სექსუალური [ლათ. aberratio – გადახრა, გადაცდენა] – იხმარება ნორმისაგან ინდივიდუალური განსხვავებულობის აღსანიშნავად. სექსუალური გადახრა, გარყვნილება.
აბსტინენცია სქესობრივი [ლათ. abstinentia – სექსუალური თავშეკავება] – სექსუალური აქტივობის იძულებითი ან შეგნებული დაქვეითება ინდივიდუალურ მოთხოვნილებაზე დაბლა. (იხ. სექსუალური დეპრივაცია, სექსუალური შეკავებულობა, შეკავება).
აგრესია [ლათ. aggressio – თავდასხმა, შეტევა] – ინდივიდუალური ან კოლექტიური ქცევა, მოქმედება, რომელიც მიმართულია მეორე ადამიანის ან ადამიანთა ჯგუფისათვის ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ზიანის მიყენებისაკენ….
ავერსია სექსუალური [ფრანგ. aversion – ზიზღი] – სექსუალური პარტნიორისადმი უარყოფითი დამოკიდებულება. სექსუალური დისფუნქციის ერთ-ერთი უმძიმესი ფორმა, ლიბიდოს საპირისპირო მდგომარეობა.
ავტოფელაცია [ბერძნ. autos – თვით, fello – წოვა) – საკუთარი სასქესო ასოს ალერსი ორალურად.
ადიულტერი [ფრანგ. adultere – მრუშობა] – ცოლ-ქმრული ღალატი. (იხ.ქორწინებისგარე სქესობრივი კავშირები)
ალგოლაგნია [ბერძნ. algos ტკივილი + lagneia ავხორცობა] – სექსუალური პარტნიორისათვის ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ტკივილის მიყენებით მოგვრილი კმაყოფილება (სიამოვნება) (არსებობს აქტიური ალგოლაგნია ანუ სადიზმი, ძალადობა, ეროტიული ტირანიზმი და პასიური ალგოლაგნია ანუ მაზოხიზმი, პასივიტიზმი).
ალგომანია, ალგოფილია [ბერძნ. algos ტკივილი + mania ვნება, სიგიჟე, philia სიყვარული] – იხ.მაზოხიზმი.
ამური [ლათ. amor – სიყვარული), ძველ რომაულ მითოლოგიაში სიყვარულის ღმერთი, ასევე ცნობილი როგორც კუპიდონი, ქალღმერთ ვენერას შვილი. ძველბერძნულ მითოლოგიაში – ეროსი (აფროდიტასა და არესის შვილი. ¨თავისი ისრით ის არა მარტო ქალ-ვაჟის, არამედ მამაკაცთა გულებსაც კოდავდა (ჰომოსექსუალობა)).
ამფეტამინები – აღმგზნები ნივთიერება, რომლის ზემოქმედების შედეგადაც ჩნდება ამაღლებული განწყობილება და ეიფორია. შეყვარებულობის პერიოდში, ტვინზე ზემოქმედებას ახენს ფენილეთილამინი და ასევე, შესაძლებელია დოპამინი და ნორეპირეფრინი. შეყვარებულობის პერიოდი დიდხანს არ გრძელდება. ბოლოს და ბოლოს, ორგანიზმი ტოლერანტულად რეაგირებს (ეჩვევა) ამ ნივთიერებებს და მათი ზემოქმედება თანდათან სუსტდება. ზოგიერთი ადამიანი გადაქცეულია ¨სასიყვარულო ეიფორიის მოყვარულად¨, რომელსაც მუდმივად აქვს სურვილი შეყვარებული იყოს. ამიტომაც ისინი დაცილების შემთხვევაში, სასწრაფოდ ეძებენ სხვა პარტნიორს.
ამბისექსუალობა [ბერძნ. amphi წინსართი, რომელიც აღნიშნავს ორმაგობას + სექსუალობა] – იხ.ჰერმაფროდიტიზმი, ბისექსუალობა.
ანაფროდიზია [ბერძნ. an უარყ. ნაწილაკი, aphrodisia სიყვარულით ტკბობა, ნეტარება] – იხ.ფრიგიდულობა.
ანდროგენი [ბერძნ. andros მამაკაცი, genes მშობელი, შემქმნელი] – მამაკაცის სასქესო ჰორმონები (ტესტოსტერონი, ანდროსტერონი და ა.შ.), რომელიც იწვევს ორგანიზმის მასკულინიზაციას (გამამაკაცურებას).
ანდროგინი [ბერძნ. androgynos – ორსქესოვანი, andros – კაცი და gyne – ქალი) – მესამე სქესი (მითიური არსება), რომელსაც არ შეიძლება ვუწოდოთ ქალი ან კაცი. პლატონის ¨ნადიმში¨ მოთხრობილია, რომ ძველად ყველა ადამიანი ანდროგინი იყო – ორსქსესიანი და მრგვალი (თუ სრული, რადგან ¨მრგვალი¨ ძველებისათვის სრულყოფილებას ნიშნავდა). ანდროგინები ყოველთვის ბედნიერნი, თვითკმარი არსებები იყვნენ, არაფერს არ სთხოვდნენ ღმერთებს, არ სწირავდნენ მსხვერპლს, რაც ასუსტებდა ღმერთების ძალაუფლებას. ღმერთებს არ სჭირდებოდათ ამგვარი ძლიერი ადამიანები და ამიტომ, ზევსმა მახვილით ორად განკვეთა ანდროგინები. როდესაც მან ყველა ანდროგინი აჩეხა, თვითეულმა ნახევარმა დაიწყო მეორე ნახევრის ძებნა. იმ ნახევრებმა, ვინც ერთმანეთი მოძებნა///
ანდროგინია [ბერძნ. androgynos ორსქესოვანი – andros კაცი, gyne ქალი] – ინდივიდისათვის დამახასიათებელი ერთდროულად მამაკაცური და ქალური თვისებები. ფსიქოლოგიური
ანდროფილია [ბერძნ. andros კაცი, philia სიყვარული] – მამაკაცური ჰომოსექსუალობის ნაირსახეობა, ლტოლვა მოზრდილი (უფროსი) მამაკაცების მიმართ.
ანდროლოგია [ბერძნ. andros კაცი, logos მოძღვრება] – მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის მამაკაცის ორგანიზმის ფიზიოლოგიასა და პათოლოგიას.
ანდროფობია [ბერძნ. andros კაცი, phobos შიში, სიძულვილი] – მამაკაცების სიძულვილი.
ანესთეზია სექსუალური [ბერძნ. anaisthesia უგრძნობლობა] – სექსუალური უგრძნობლობა, ქალის სექსუალური სიცივე – სქესობრივი ლტოლვის უქონლობა (იხ.ფრიგიდულობა)
ანორგაზმია [ბერძნ. an უარყ. ნაწილაკი, orgasmus, orgao აღგზნებული ვარ] – ორგაზმის არარსებობა სესქუალური აქტის დროს. ანსხვავებენ ანორგაზმიის სამ ხარისხს: 1. ორგაზმის არარსებობა, თუმცა სქესობრივი აქტს სასიამოვნო განცდები ახლდა თან. 2. სექსუალური აქტი სულერთია///, აღგზნება და დაკმაყოფილება არ შეინიშნება. 3. სქესობრივი აქტი არასასიამოვნოა და თან ახლავს მძიმე შეგრძნებები.
ანთროპომეტრია სექსუალური [ბერძნ. anthropos ადამიანი, metreo ვზომავ] – გაზომვის მეთოდებისა და ხერხების ერთობლიობა, ადამიანის სექსოლოგიური გამოკვლევის დროს.
ასექსუალურობა [ბერძნ. an უარყ. ნაწილაკი] – სექსუალური ლტოლვის არარსებობა მოზრდილ ადამიანებში.
ასფიქსოფილია [ასფიქსია [ბერძნ. an უარყ. ნაწილაკი, sphyxis პულსი] – სუნთქვის შეჩერება, გაგუდვა + philia სიყვარული] – დახრჩობა, გაგუდვა სექსუალური პარტნიორის მონაწილეობით (იხ.სადომაზოხიზმი). გაგუდვის გარკვეულ ეტაპზე, ზოგიერთ მამაკაცს აღენიშნება ძლიერი ერექცია. საკმაოდ საშიში მეთოდია!
ავტოკასტრაცია [ბერძნ. autos თვით + ლათ. castratio დასაჭურისება, სასქესო ჯირკვლების ამოკვეთა] – საკუთარი თავის კასტრაცია (მაგ. შიზოფრენიით დაავადების დროს)
ატრაქციულობა [ლათ. attrahere მიზიდვა] – ემიოციური მიმზიდველობა, სიმპათია; ეროტიული ატრაქციულობა – ეროტიკული მიმზიდველობა.
ავტოეროტიზმი [ბერძნ. autos თვით + eros, erotos სიყვარული] – საკუთარი თავისაკენ მიმართული სექსუალური ლტოლვა, საკუთარი სხეულის აღქმა სექსუალურ ობიექტად. (იხ.ნარცისიზმი)
აფროდიზიაკა [ბერძნ. aphrodisia სიყვარულით ტკბობა, ნეტარება] – ნივთიერება, რომლებიც ასტიმულირებს სექსუალურ ლტოლვას და იწვევს აღგზნებას (სასქესო ჰორმონები და სხვ.)
აფროდიზიომანია [აფროდიზაიკა + ბერძნ. mania ვნება, სიგიჟე] – ფსიქიკის ავადმყოფური ფიქსაცია აღმგზნები საშუალებების ძიებაზე დაქვეითებული სქესობრივი შესაძლებლობების შემთხვევაში.
აფროდიტე [ბერძნ. afros ქაფი] – ძველ ბერძნუულ მითოლოგიაში სიყვარულისა და სილამაზის ქალღმერთი.
ანანიზმი (ბიბლიური პერსონაჟის ანანის მიხედვით. სინონიმები – იპსაცია, მასტურბაცია, ხელმრუდობა) – ეროგენული ზონების ხელოვნური გაღიზიანება (უფრო ხშირად სასქესო ორგანოებისა) სექსუალური დაკმაყოფილებისათვის. ძირითადად თავს იჩენს სქესობრივი მომწიფების პერიოდში და სქესობრივი ცხოვრების დაწყებისას ქრება. პირველ რიგში, დაკავშირებულია ბიოსოციალური დისჰარმონიასთან, რაც განპირობებულია იმით, რომ სექსუალური მომწიფება წინ უსწრებს პიროვნების სოციალურად ჩამოყალიბებას. აქედან გამომდინარე, ანანიზმს მიმართავენ იმისათვის, რომ შეამცირონ ბიოლოგიური მოთხოვნილებით გამოწვეული ფიზიოლოგიური დისკომფორტი, რადაგან არ შეუძილიათ ეს მოთხოვნილება ადექვატური გზით დაიკმაყოფილონ.
ანანოფობია (ანანიზმი + ბერძნ. phobos შიში, სიძულვილი) – აკვიატებული შიში ანანიზმის მავნებლობის შესახებ. უფრო ხშირად მამაკაცებს ახასიათებთ – ერექციის დაკარგვისა და იმპოტენციის აკვიატებული შიში, როგორც ანანიზმის ერთგვარი ¨საზღაურისა¨. ანანოფობიის წარმოშობასა და გავრცელებას ხელს უწყობს სექსუალური გაუნათლებლობა და სქესობრივი აღზრდის დაბალი დონე.